ẨM THỰC DƯỠNG SINH: Viêm khớp vì… thích ăn thịt đỏ

Thịt đỏ (thịt bò, thịt lợn, thịt bê, thịt cừu…) vốn là loại thực phẩm bổ dưỡng được mọi người ưu ái, nghĩ đến đầu tiên khi muốn tẩm bổ cho cơ thể.

Tuy nhiên, không phải ai cũng có thế "chiến" thả phanh với loại thực phẩm này.

Cái mồm làm hại cái thân

Nghe theo lời mách nước của mấy chị cùng cơ quan, dạo này chị Lâm (Quận Bình Thạnh, TPHCM) ngày nào cũng mua thịt bò về bồi dưỡng cho cả nhà. Nhà chị Lâm có cả trẻ con và người già nên thịt bò được coi là nguồn dinh dưỡng tốt nhất vì nó chứa nhiều protein, sắt, kẽm, vitamin B12 hơn các loại thịt động vật khác.

Ấy vậy mà gần đây, mẹ chồng chị cứ kêu đau khớp gối. Mới đầu, nó chỉ hơi đau đau và nóng một chút rồi lại thôi nên mẹ chồng chị Lâm cũng không để ý và cho đó là bệnh của tuổi già.

Nhưng càng về sau, khi thức dậy vào buổi sáng, bà cảm thấy đau nhức, thậm chí rất khó cử động, đi lại phải ngồi xoa bóp một hồi mới có thể đi được. Cho đến khi khớp gối sưng tấy và đau nhức, mẹ chồng chị Lâm không chịu được suốt ngày than ngắn thở dài. Chị Lâm sợ quá phải đưa bà đi khám bệnh luôn.

Các bác sĩ kết luận mẹ chồng chị Lâm bị viêm khớp xương mãn tính, nếu đưa đến muộn khớp gối sẽ bị biến dạng và có thể dẫn đến khó hoặc mất vận. Khi vị bác sĩ hỏi về chế độ ăn uống, sinh hoạt của mẹ chị, thì bác sĩ cho biết, một phần nguyên nhân dẫn đến viêm khớp xương mãn tính của mẹ chị Lâm chính là do ăn quá nhiều thịt bò khiến chị lâm há hốc mồm kinh ngạc. Chị cứ áy náy mãi vì sự thiếu hiểu biết của mình mà làm cho tình trạng của mẹ trầm trọng hơn.

Cũng có biểu hiện đau khớp nhưng chị Phương (Cầu Giấy, Hà Nội) bị đau nhiều khớp ở bàn tay cùng một lúc. Đi khám ở phòng khám gần nhà, chị được các bác sĩ chuẩn đoán bị bị viêm khớp dạng thấp nhưng ở mức độ nhẹ nên chỉ cho thuốc uống và dặn chị chăm chỉ tập thể dục nhẹ nhàng để không bị cứng khớp.

Tuy nhiên, các bác sĩ không hề nhắc nhở gì về chế độ ăn nên chị Phương vẫn thích gì ăn nấy. Chuyện sẽ chẳng có gì to tát, nếu món sở trường của chị không phải là thịt bò.

Ngày nào chị Phương cũng ăn thịt bò, ít nhất là một bữa, vì chị nghĩ thịt bò là loại rất lành, có ngày bữa nào chị Phương ăn thịt bò vì chị đọc báo thấy nói thịt bò còn giúp giảm cân nữa. Nhưng khi chị uống thuốc và làm đầy đủ theo hướng dẫn của bác sĩ mà bệnh đau xương khớp chẳng những không thuyên giảm lại còn có chiều hướng nặng hơn, chị đành đến bệnh viện khám lại.

Khi bác sĩ hỏi đến chế độ ăn, chị Phương thành khẩn khai báo, vị bác sĩ già trợn mắt, quát lớn: "ai bảo bà ăn thịt bò mỗi ngày, đúng là cái mồm làm hại cái thân…" chị Phương mới biết, thủ phạm khiến cơn đau của chị nặng hơn chính là do loại thịt đỏ tưởng chừng vô hại này.

Cần hạn chế để có khớp xương khỏe mạnh

Theo PGS.TS Nguyễn Thị Lâm (Phó viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia): Bản thân thịt đỏ không nguy hiểm cho sức khỏe, nhưng chúng ta nên ăn điều độ và có sự cân nhắc nếu xuất hiện các cơn đau khớp hoặc được chuẩn đoán bị bệnh viêm khớp.

Theo các nghiên cứu trên thế giới, ăn các loại thực phẩm giàu protein từ động vật (hơn 75g/ngày) và nhiều hơn 5 lần mỗi tuần có nguy cơ bị viêm khớp cao gấp 3 lần so với những người tiêu thụ thực phẩm ít protein từ động vật (ít hơn 62g/ngày) và chỉ ăn 2 lần/tuần. Lượng collagen (chất phụ gia dùng khi nướng thịt) cao cũng làm hại các khớp xương của bạn.

Ngoài ra, khi cơ thể tiêu hóa lượng thịt đỏ đã ăn, nó sẽ sản xuất ra rất nhiều acid. Những acid này cần các khoáng chất như calci để trung hòa và nếu cơ thể bạn không được bổ sung lượng canxi cần thiết, cơ thể sẽ tự động rút canxi từ hệ xương để làm tròn nhiệm vụ của mình, điều này ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe của hệ xương và bạn còn có thể mắc bệnh loãng xương bên cạnh những nguy hiểm của bệnh viêm khớp vốn có.

Theo BS Lâm, không chỉ với những người gặp vấn đề với cơ, xương, khớp, tất cả chúng ta đều không nên ăn quá nhiều thịt đỏ. Chế độ ăn nhiều rau xanh mới là chế độ ăn tốt cho cơ thể, đặc biệt là các loại rau lá xanh như bắp cải và cải xoăn vì chúng có thể bổ sung calci cho cơ thể.

Các biểu hiện của bệnh viêm khớp

Đừng bỏ qua các dấu hiệu sau và cần đi khám và làm các xét nghiệm ngay khi bị đau để việc điều trị được dễ dàng và hạn chế những biến chứng đáng tiếc:

- Sưng tấy quanh các khớp: là điều chắc chắn sẽ xảy ra khi bị viêm khớp. Khi các khớp bị sưng tấy, bạn sẽ cảm thấy rất đau nhức ngay cả khi chỉ chạm nhẹ vào các khớp xương.

- Đau và nóng khớp: Một vài khớp trên cơ thể có thể sẽ bị đau và thường có cảm giác nóng ran ở những khớp đau này. Những cơn đau này có thể mất đi rồi lại quay trở lại nên nhiều người không mấy để ý đến những cơn đau khớp này.

- Cứng khớp: nếu bạn bị viêm khớp, các khớp bị viêm sẽ cứng đơ vào sáng sớm, sau khi thức dậy. Các khớp có thể phát ra tiếng kêu rắc rắc khi bạn vận động.

- Yếu cơ bắp: Các cơ quanh các khớp xương bị viêm sẽ nhanh chóng yếu đi, điều này khiến người bệnh ngại vận động.

- Biến dạng khớp: nếu viêm khớp không được điều trị kịp thời nó sẽ nhanh chóng bị biến dạng do các khớp đau bị mài mòn.

- Khó hoặc mất vận động: sẽ xảy ra khi lớp sụn giữa các khớp đang viêm bị bào mòn hết khiến xương tiếp xúc trực tiếp với nhau. Các cơn đau của cơ và khớp viêm ngày càng tăng lên khiến bạn không thể vận động hoặc tránh vận động để không bị đau. Tuy nhiên, điều này sẽ khiến bệnh của bạn trầm trọng hơn.