Người già ăn thế nào để khỏe?

Với người già, việc ăn uống sao cho đủ dinh dưỡng, khoa học là điều rất quan trọng vì chức năng của các cơ quan đều suy yếu dần, dẫn đến giảm cường độ trao đổi chất trong cơ thể. Ngoài ra, người già thường vận động ít hơn, nhu động ruột giảm, ăn uống khó tiêu. Vì vậy, vấn đề ăn uống ở độ tuổi này cần phải được đặc biệt chú ý.
Ăn đủ 4 nhóm chất dinh dưỡng để đảm bảo hàm lượng dinh dưỡng đầy đủ và cân đối

Bữa ăn của người cao tuổi nên đủ chất nhưng cần thanh đạm.

Nhóm cung cấp chất bột, đường:
Bao gồm cơm, mỳ, bún phở, khoai củ... Nên ăn mức vừa phải, chỉ nên ăn 1- 2 lưng bát cơm 1 bữa, nên ăn thêm khoai củ để cung cấp chất xơ ngăn ngừa táo bón.
Không nên ăn quá nhiều chất ngọt hấp thu nhanh như: bánh kẹo, nước ngọt có ga, quả chín quá ngọt vì dễ gây tăng đường máu dẫn đến bệnh đái tháo đường và tăng mỡ máu, xơ vữa động mạch.
Nhóm cung cấp chất đạm (protein):
Do giảm tiêu hoá hấp thu nên người già dễ bị thiếu chất đạm dẫn đến gầy yếu, trí nhớ kém, suy giảm hệ thống miễn dịch hay bị ốm đau, vì vậy, người già cần chú ý bổ sung đầy đủ chất đạm. Nguồn cung cấp chất đạm là: thịt, cá, tôm, cua, trứng, sữa, đậu đỗ lạc vừng... nên ưu tiên ăn nhiều đậu đỗ, cá, tôm, ăn thịt ở mức vừa phải.

Quá trình tiêu hóa của người già thường diễn ra dài hơn do sự bài tiết dịch vị trong dạ dày giảm đi, việc hấp thụ các chất như canxi, sắt cũng kém hơn. Để không bị đầy bụng gây ra hiện tượng khó ngủ về đêm, người cao tuổi nên ăn sớm, trước 7 giờ hoặc nên ăn ít đi, có những bữa lót dạ nhẹ nhàng trước khi đi ngủ khoảng 2 tiếng như một chút sữa nóng sẽ giúp các cụ dễ ngủ hơn. Đồ ăn cần có độ mềm nhất định.
Nhóm cung cấp chất béo bao gồm: mỡ, bơ và dầu thực vật
Do việc tiết men lipaza tiêu hoá chất béo giảm nên người cao tuổi khó tiêu hoá hấp thu chất béo dẫn đến dư thừa chất béo, nếu bị thừa chất béo sẽ dễ bị thừa mỡ trong máu, cholesterol trong máu tăng gây nguy cơ xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim, thiếu máu não, có thể bị xuất huyết não, liệt nửa người... Hạn chế mỡ trong khẩu phần ăn, giảm mỡ động vật, ăn dầu thực vật, bớt ăn chất đường là điều nên làm đối với người có tuổi. Nên ăn các thức ăn hấp luộc, hạn chế xào rán, hạn chế các thức ăn nhiều cholesterol: bơ, mỡ động vật các loại phủ tạng: óc, tim, gan, thận, bầu dục, lòng lợn, tiết canh, lòng đỏ trứng.
Nhóm cung cấp các vitamin và khoáng chất: rau xanh và quả chín
Trái cây chín cung cấp nhiều vitamin và chất khoáng, nhiều chất chống ôxy hóa. Chất xơ trong rau quả có tác dụng phòng ngừa bệnh táo bón ở tuổi già, ngoài ra, chất xơ còn có tác dụng làm giảm mức độ cholesterol trong máu. Ngoài ra, người già cần chú ý uống đủ nước. Uống nước ngay cả khi không khát. Nên uống nước lọc, nước quả tươi ít đường. Không nên ăn mặn, hạn chế rượu, bia.

ThS.BS. Lê Thị Hải